Τα επαγγέλματα που έζησα στο Αγερσανί(Μέρος Γ΄)

Συνεχίζεται..................

15.Ο Ράφτης
Το ράψιμο των ανδρών και των νέων  ήταν δουλειά των ραφτάδων του χωριού.

Το ύφασμα το προμηθεύονταν οι πελάτες από το κατάστημα του χωριού ή τα καταστήματα της χώρας και μετά το πήγαιναν στον ράφτη.

Αυτός αφού τους έπαιρνε τα μέτρα το έπλυνε για ¨να πιεί¨,να μαζέψει δηλαδή το ύφασμα, και συνέχιζε με τη διαδικασία ραφής.

Ο τύπος υφάσματος  που συνήθως δούλευαν ήταν το ονομαζόμενο μίσκι ένα είδος σημερινού τζιν.

Με αυτό έραβαν ρούχα καθημερινής χρήσης ενώ μερικοί  δεν παραλείπονταν να  τα φορούν φρεσκοπλυμένα και σιδερωμένα και τις γιορτινές ημέρες.

Για τα σκολιανά (γιορτινά) ρούχα   έραβαν  καλλίτερα υφάσματα όπως Δημητριάδη.

Ράφτες στο χωριό ήταν ο Γιώργης Αρτσάνος (Λιαρμής),ο Νικόλας Μαργαρίτης (Πιτσιρίκος) και ο Βασίλης Καραμανής (Προκόπης).

Το έτοιμο ρούχο  συνετέλεσε ώστε  το επάγγελμα αυτό να μην υπάρχει σήμερα στο χωριό.

   

16.Η Υφάντρα

Σε πολλά σπίτια υπήρχαν αργαλειοί όπου οι υφάντρες παραλάμβαναν το ξασμένο  μαλλί προβάτου από τις χωριανές, το ύφαιναν και το μετέτρεπαν σε κουρτίνες, σκεπάσματα, χράμια,διακοσμητικά σεμεδάκια  μέχρι και γαμπάδες (χοδρή κάπα με κουκούλα για τα κρύα του χειμώνα).

(φωτ.ιντερνέτ)

Εγώ θυμάμαι την αδελφή της μητέρας μου την Αννα Καραμανή (Κατσιμίδη) που ξημεροβράδιαζε στον αργαλειό υφαίνοντας όλα τα είδη που της παράγγελναν.

Σήμερα στο Αγερσανί δεν υπάρχουν υφάντρες αλλά ούτε και αργαλειοί να τις περιμένουν.

    

17.Ο Κτίστης

Με το επάγγελμα αυτό ασχολιόντουσαν πολλοί αγερσανιώτες.Τα έργα τους υπάρχουν και σήμερα και μας δείχνουν το παρελθόν και πόσο γερές ήταν οι κατασκευές τους.

Δίπατο σπίτι στο χωριό
(φωτ.Ι.Μελισσουργός)

Οι χτίστες αυτοί αρχικά δούλευαν με  την πέτρα όπου ήξεραν όχι μόνο να την χτίζουν αλλά και να την πελακάνε.Η πέτρα σε ακανόνιστα σχήματα μεταφέρονταν  με τα πετρόξυλα που είχαν δεμένα στα σαμάρια τους τα ζώα  από τα βραχώδη μέρη του χωριού όπως ήταν η περιοχή του κατζιλιέρη την οποία εξόρυσσαν είτε με κασμάδες  και άλλα εργαλεία είτε με δυναμίτιδα.

Οι κτίστες αυτοί ήταν καταπληκτικοί τεχνίτες και έχτιζαν σπίτια, μητάτους, μάντρες,στέρνες,πηγάδια καθώς και την χτιστή βάση  για να τοποθετηθεί η μαγγανομηχανή.

Μιτάτος
(φωτ.Ι.Μελισσουργός)

Στους παλιούς αυτούς μαστόρους μαθήτευαν πολλά νέα αγερσανιωτάκια που αποτέλεσαν και αποτελούν την νέα γενιά μαστόρων κτισίματος με νέα υλικά και η  πέτρα πια χρησιμοποιείται  για διακοσμητικούς κυρίως λόγους.

Θα αναφέρω μερικούς παλιούς μαστόρους .Ο Κώστας Καραμανής(Μαχτάς),ο Γιώργης Μεντζουβής(Σορώκος),ο Νικόλας Κάβουρας(Μπιρίκος),ο Γιακουμής Κάβουρας(Λογαράς) ,ο Κώστας Καραμανής (Κατσιμίδης).

Σήμερα στο επάγγελμα του κτίστη και των συναφών ειδικοτήτων του εργάζονται αρκετοί αγερσανιώτες.Σε αυτό βοήθησε βεβαίως η οικονομική άνθιση και ο τουρισμός που επέβαλε  και την ανάπτυξη της οικοδομής

18.Επαγγέλματα του πηγαδιού.

Το πότισμα των χωραφιών και τα ανύπαρκτα τεχνικά μέσα απαιτούσαν σε κάθε χωράφι να έχει το δικό του νερό δηλαδή να υπάρχει ένα πηγάδι.

Ο εντοπισμός της θέσης του πηγαδιού υποδεικνύονταν από τους ραβδοσκόπους τους οποίους δεν θα θεωρήσω ως επαγγελματική ομάδα.Ηταν άνθρωποι του χωριού που με τη χρήση ξύλινου η μεταλλικού αυτοσχέδιου εργαλείου και τον μαγνητισμό της γης εντόπιζαν αποθέματα νερού και υποδείκνυαν την θέση που θα ανοιχτεί το πηγάδι. 
Τα πηγάδια στα τότε άνοιγαν χειρονακτικά και η μόνη βοηθητική υποστήριξη που υπήρχε ήταν η δυναμίτιδα.

Πηγάδι που έχει χτιστεί

(φωτ.ιντερνέτ)

Η διάνοιξη του πηγαδιού είχε πολύ κόπο και η δυσκολία της ήταν ανάλογη του πετρώματος που θα συναντούσαν καθώς κατέβαιναν σε μέτρα για να συναντήσουν το νερό.
Στην αρχή δούλευε ο κασμάς και το φτυάρι  που η χρήση τους απαιτούσε αντοχή και γερά μπράτσα.

Εκείνο όπως που απαιτούσε τέχνη ήταν το λεγόμενο ριζόκομα δηλαδή να κόβεται ομαλά και κυκλικά το πηγάδι στις άκρες ούτε να στενεύει ούτε να φαρδαίνει.

Όσο σκλήραινε όμως το έδαφος τον χειρισμό της εκβάθυνσης έπαιρνε ο παραμιναδόρος ο οποίος αποφάσιζε ανάλογα το πέτρωμα, που θα τοποθετήσει το εργαλείο και κρατούσε με τα χέρια του την παραμίνα δηλαδή την οποία χτυπούσε με δύναμη και σταθερότητα ο βαριοκόπος .

Όταν τα πράγματα πια ήταν πολύ δύσκολα αναλάμβανε ο φουρνελάς με τον παραμιναδόρο και τον βαριοκόπο.Συνήθως ο παραμιναδόρος ήταν και ο φουρνελάς.

Δεν ήταν λίγες οι φορές που  από τους αγροτικούς δρόμους του χωριού άκουγα φωνές από διάφορα σημεία του χωραφιού.Βάρδα φουρνέλοοοοοοο.........Ήταν το σύνθημα για να προστατευτούν από την εκτίναξη των βράχων όσοι περνούσαν από το σημείο.

Αργότερα στην ομάδα αυτή προστέθηκε και ο κομπρεσεράς που το εργαλείο αυτό αφαίρεσε τον παραμιναδόρο και τον βαριοκόπο διατήρησε όμως τον φουρνελά.
Στο τέλος και ανάλογα πόσο σαθρό ήταν το έδαφος και κινδύνευε να γεμίσει χώμα το πηγάδι αναλάμβανε ο κτίστης πηγαδιών που πετρόχτιζε το πηγάδι κυκλικά.Οι μαστόροι που έχτιζαν πηγάδια ήταν λίγοι με ίσως πρώτο και καλλίτερο τον Γιώργη τον Μεντζουβή(Σορώκο).

  Τις εργασίες  αυτές δεν μπορούσε να τις  κάνει ο καθένας για  αυτό οι άνθρωποι που έκαναν τις  εργασίες αυτές  ήταν συγκεκριμένοι και αποτελούσαν ένα επάγγελμα αυτό του πηγαδά.

19.Ο Αχθοφόρος

     Το επάγγελμα αυτό στο χωριό μας ήταν εποχιακό και αφορούσε την περίοδο της μεταφόρτωσης της συσκευασμένης καλοκαιρινής  πατάτας στα πλοία για σπορά σε άλλες περιοχές της χώρας.

Αγία Αννα -Φόρτωση πατάτας 

(φωτ.συλ.Ι.Μελισσουργός)

Το σωματείο απασχολούσε περίπου 30 άτομα που ήταν μέλη του.

 

20.Ο Καφετζής

Η εικόνα του χωριού εκείνα τα χρόνια ήταν εντελώς διαφορετική.Στο χωριό διέμεναν μόνιμα  όλοι οι κάτοικοι του.

Οι Αγερσανιώτες μετά από το χωράφι τις απογευματινές και τις βραδινές  ώρες αλλά και μετά την εκκλησία κατέκλυζαν τα καφενεία του χωριού και απολάμβαναν το καφεδάκι το ούζο με το χταπόδι,την στροφιλιά  την ξερή και την πρέφα τους Αργότερα όταν ήρθε το πικάπ και το τζουκ μποξ τα καφενεία εξυπηρέτησαν και την διασκέδαση ταυτόχρονα με το πανηγύρι και τα βιολιά.

Πρώην καφενείο Γ.Αρτσάνου(Λιαρμή)

Η τηλεόραση που μπήκε για πρώτη φορά  στα καφενεία αποτέλεσε ιδιαίτερα τα Σαββατόβραδα πόλο έλξης για όλη την οικογένεια.

Καφενεία στο χωριό είχαν αρκετοί με τα περισσότερα να έιναι στο  κάτω χωριό.

Αρκετά παντοπωλεία έπαιζαν και τον ρόλο του καφενείου.

Καφενεία είχαν ο ο Μιχάλης Καραμανής(Μιχαλιός) που ήταν περισσότερο κρασοπουλιό,ο Σπύρος Κάβουρας (Σπυράκης),ο Γιώργος Αρτσάνος (Λιαρμής),Ο Γιώργος Ρεφενές (Μάρτσινας),ο Μανώλης Καλογείτονας(Μπρούκλης),ο Δημήτρης Τουμπακάρης που λειτουργούσε Κυριακές ,γιορτές και ο Σταμάτης Δημητροκάλλης (Σταματάκης) αγαπημένο καπηλειό για μερακλήδες κρασοπότες.

21. Ο τρακτεριτζής.

Στα μικρά μου όλες οι γεωργικές εργασίες γίνονταν με το χέρι και εργαλεία χεριού,τσάπες,αξίνες,τζουγκράνες,σύνεργα και βολόσυρας που τραβούσαν μουλάρια και γαιδούρια .

Για να ολοκληρωθεί μια εργασία απαιτούνταν κόπος και πολύς χρόνος.Ετσι οι συγχωριανοί μας βοηθούσαν ο ένας τον άλλο στην προετοιμασία και την ολοκλήρωση της παραγωγής.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1960  ήρθε στο χωριό  το πρώτο τρακτέρ.

Εγώ θυμάμαι σαν πρώτο ένα μικρό τρακτεράκι που έφεραν τα αδέλφια Μανόλης και Βασίλης Αρτσάνος και που είχε το τιμόνι του οριζόντια.Το τρακτέρ οδηγούσε ο Μανώλης και θυμάμαι που μαζευτήκαμε στην Πλατεία του Βασίλη Καραμανή(Προκόπη) και το χαζεύαμε ,με τον Μανόλη να το πηγαίνει μπροστά και πίσω για να δούμε πως λειτουργεί.

O Γιάννης ,γιός του Μανόλη με πληροφόρησε ότι το τρακτέρ αυτό πρέπει να ήρθε μεταξύ 1963 και 1964.Ηταν μάρκα Belarus Speka ,μικρής ιπποδύναμης,25 Hp και χρώματος πρασινομπλέ.

Ακολούθησε με τρακτέρ ο Γιάννης Κάβουρας(Μπιρικογιάννης),Ο Μανόλης Μελισσουργός,ο Αποστόλης Γαλανός(Τζίμης),ο Θανάσης  Γ.Σέργης  και άλλοι πολλοί στη συνέχεια. 

Φωτ.Ι.Μελισσουργός

Το τρακτέρ αυτό είναι του Μπιρικογιάννη που ο γιός του Ανδρέας το κρατά σε λειτουργία," όσο και αν κοστίσει",λέει ο ίδιος.

Στην αρχή οι άνθρωποι αυτοί έφεραν τα τρακτέρ και τα συμπαραμαρτούντα τους (σύνεργα κυρίως και καρότσες,θεριστικά και μπαλοδετικά)για να εξυπηρετήσουν την δική τους παραγωγή.

Γρήγορα όμως οι υπόλοιποι αγρότες ζήτησαν την υποστήριξή τους, με αμοιβή, και έτσι γεννήθηκε ο επαγγελματίας τρακτεριτζής,όπως λ.χ. ήταν ο θείος Μανόλης Μελισσουργός που ασκούσε αυτό ως κύριο επάγγελμα.

              

Πλανόδια επαγγέλματα !!

Εκτός από τους επαγγελματίες του χωριού υπήρχαν και οι πλανόδιοι τεχνίτες και πωλητές που περιέρχονταν το χωριό πουλώντας την πραμάτεια τους.

1.Ο Μανάβης

Άνθρωποι από τα άλλα μέρη του νησιού με τα γαϊδούρια και τα μουλάρια τους  και φορτωμένα τα καφάσια τους πουλούσαν από φρούτα,όσπρια μέχρι και λάδι. Χαρακτηριστική φυσιογνωμία ήταν ο Στέφανος που προμήθευε το χωριό με πορτοκάλια, μανταρίνια και λεμόνια από τα πλούσια περιβόλια της Ποταμιάς και των Εγγαρών.

Σήμερα στο χωριό δεν υπάρχουν αυτού του είδους  περιπλανώμενοι μανάβηδες.

Περιπλανόμενος μανάβης

(φωτ.ιντερνέτ)

2.Ο Πραματευτής

Το επάγγελμα αυτό το εξασκούσε στο χωριό ο κυρ.Αναστάσης  Ουλκέρογλου.

Ο κυρ Αναστάσης ξεκινούσε από τη χώρα προς το χωριό μέσω του χωματόδρομου του λιβαδιού χειμώνα με τις λάσπες και καλοκαίρι με τις ζέστες.

Τα πόδια του ήταν τυλιγμένα μέχρι την γάμπα  με άσπρα πανιά σαν  επιδέσμους(δεν είχε ασθένεια ο άνθρωπος αλλά μάλλον το έκανε για να περπατάει πιο ελεύθερα) ενώ στην κάθε μια από τις μασχάλες του κρατούσε από ένα καλάθι στου οποίου και αυτού τα χερούλια ήταν τυλιγμένα με λευκό πανί προφανώς για να είναι μαλακά αφού τα καλάθια του ήταν γεμάτα και βαριά από τα μικροπράγματα που είχε μέσα.Μόλις έφθανε στο χωριό άρχισε να φωνάζει κουβαρίστρεεεες, βελονάκιααααα, κλωστεεεεές, τσατσάρεεες, χτένιαααα κ.α.

Ο Κυρ Αναστάσης μίλαγε τα ελληνικά  με την μικρασιάτικη προφορά πράγμα που μας προκαλούσε εντύπωση.

3.Ο Καρεκλάς

Το επάγγελμα το εξασκούσαν πλανόδιοι γύφτοι.Αυτοί δεν ήταν μόνιμοι στο νησί αλλά έρχονταν κατά διαστήματα και συνήθως μεταξύ Άνοιξης και καλοκαιριού.Με ένα δεμάτι ψαθί στο δρόμο και ελάχιστα εργαλεία γύριζαν στο χωριό φωνάζοντας καρεκλααααααάς.

Πλανόδιος καρεκλάς

(φωτ.ιντερνέτ)

Ο καρεκλάς επιδιόρθωνε καρέκλες, πλέκοντας τη βάση του ξύλινου πλαισίου. Για το πλέξιμο της χρησιμοποιούσε ένα ειδικό χόρτο. Το χόρτο αυτό το μάζευε ο καρεκλάς το καλοκαίρι μέσα από τα ποτάμια και τους βάλτους και το έβαζε στον ήλιο να στεγνώσει. Έπειτα το έκανε δεμάτια, το τύλιγε γύρω από τον ώμο του κι έπαιρνε τις γειτονιές και τα χωριά με τα πόδια. Είχε μαζί του κι ένα σακίδιο με τα απαραίτητα εργαλεία όπως σύρμα, τανάλια, σφυρί, μαχαίρι.

Σήμερα η κατασκευή των καθισμάτων έχει αλλάξει σε υλικά  εξαφανίζοντας και τον καρεκλά.

2. Ο Γανωτζής(γανωτής)

Οι γανωτζήδες ήταν και αυτοί πλανόδιοι τεχνίτες που αναλάμβαναν το γαλβανισμό με κασσίτερο (καλάι) και το στίλβωμα των χάλκινων οικιακών σκευών, όπως τα ταψιά, τα καζάνια, τα κουτάλια,τα πηρούνια κλπ.

Γανωτής

(φωτ.ιντερνέτ)

Τα παλιά μπακιρένια οικιακά σκεύη (ταψιά, καζάνια, κουτάλια, πιρούνια κλπ.), με τον καιρό οξειδώνονταν και έπρεπε να γανωθούν αλλοιώς ήταν επικίνδυνα για την υγεία.

3.Ο Σαμαράς

Κύριο έργο του σαμαρά που ερχόταν στο χωριό  ήταν να επισκευάζει τα χαλασμένα σαμάρια.

Ο σαμαράς που έρχονταν στο χωριό ήταν ο  Γιάννης ο  Χωριανόπουλος και ήταν από χωριό της ορεινής Νάξου,νομίζω από την Κωμιακή.Συνήθως ερχόταν τις Κυριακές και έστηνε τα εργαλεία του στο έδαφος απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα. 

Σμάρι

(φωτ.ιντερνέτ)

Επισκεύαζε  τα ξύλινα μέρη του σαμαριού,την πισινίλα και την εσωτερική υφασμάτινη επένδυση που την γέμιζε με ειδικό χόρτο και πανιά.

Ο γλυκύτατος Γιάννης μας  αποχαιρέτησε πριν λίγα χρόνια.

4.Ο καραγκιοζοπαίχτης

   Την τέχνη του καραγκιοζοπαίχτη κατείχε με πολύ μεγάλη επιτυχία ο κυρ Γεράσιμος Πολυκρέτης.

Γεράσιμος Πολυκρέτης

(φωτ.συλ.Στ.Κληρονόμος)

Εδώ εικονίζεται ο Γεράσιμος,μάλλον με τον γιο του Τάσο

Η φωτογραφία αναρτήθηκε στη σελίδα του Μανόλη Βιλαντώνη

Ερχόταν ανά διαστήματα στο χωριό και στην πλατεία του μαγαζιού του Βασίλη Καραμανή(Προκόπη) έστηνε το σεντόνι του και έπαιζε την παράστασή του.

Ηταν εκπληκτικός καραγκιοζοπαίκτης.Στην παράσταση τον βοηθούσε ο γιος του Τάσος.

Τις παραστάσεις του τις έδινε στην πλατεία του καταστήματος του Βασίλη Καραμανή(Προκόπη).Εκεί στη γωνία δεξιά της πλατείας έστηνε τον μπερντέ και άρχιζε την παράσταση χτυπώντας το κουδουνάκι που τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές ηχεί γλυκά στα αυτιά μου.

Στο διάλειμμα έβγαζε, δεν θυμάμαι ακριβώς, το καπέλο του ή ένα δίσκο και μάζευε τις δεκάρες που του δίναμε εμείς τα παιδιά που παρακολουθούσαμε την παράσταση καθισμένοι οκλαδόν στο χώμα της πλατείας.Και μιας και πρέπει να γράφουμε τι θυμόμαστε να αναφέρω ότι την παράσταση παρακολουθούσαν και αρκετοί μεγάλοι όρθιοι που μερικοί από αυτούς όταν έβγαινε ο κυρ Γεράσιμος ή ο Τάσος να μαζέψουν τον κόπο τους, έφευγαν γρήγορα για να επιστρέψουν στην έναρξη του δεύτερου μέρους.Το παράδειγμά τους ακολουθούσαν και λίγα παιδιά,μη με ρωτήστε για τους λόγους......

5. Ο καλαθάς

 Το καλάθι, το κοφίνι και  ο Χανικολόος (μεγάλα πλεκτά καλάθια) ιδιαίτερα όμως το καλάθι ήταν από τα πιο χρήσιμα εργαλεία του αγρότη και της νοικοκυράς.

Καλάθια κοφίνια και χανικολόους ήξεραν να πλέκουν και αγερσανιώτες όπως ο παππούς μου ο Γιακουμής Μελισσουργός.Ομως αυτοί έπλεκαν για τις οικογένειές τους και ελάχιστα επί παραγγελία.

Την ανάγκη για να έχουν όλοι τα σκεύη αυτά την κάλυπταν πλανόδιοι καλαθοποιοί που έρχονταν κατά διαστήματα στο χωριό.

Αυτοί πουλούσαν έτοιμα καλάθια και κοφίνια  διάφορων μεγεθών αλλά έπλεκαν και εκείνη την στιγμή επί παραγγελία.

Καλαθοποιός

(φωτ.ιντερνέτ)

Κοφίνι

(φωτ.ιντερνέτ)

Για να πλεχτεί ένα καλάθι ή κοφίνι χρησιμοποιούσαν λυγαριά για τον πάτο τα χερούλια και τα κάθετα στηρίγματα και σκισμένες βέργες καλαμιού για το σώμα.

Ο χανικολόος δεν είχε πάτο αλλά μέσα είχαν δέσει ένα σακί ή ένα χονδρο ύφασμα ανοιχτό από κάτω για να μπορούν να αδειάζουν με ευκολία τα υλικά που έβαζαν μέσα 

Και  τα δυο υλικά κατασκευής των σκευών αυτών αφθονούν ακόμη και σήμερα στο χωριό μας.

6.Ο Αρκουδιάρης
Επρόκειτο για πλανόδιο,συνήθως γύφτο, ο οποίος κρατούσε με αλυσίδα και χαλκά περασμένο από τη μύτη μια δύστυχη ταλαιπωρημένη,πεινασμένη και αδυνατισμένη αρκούδα την οποία είχε εκπαιδεύσει να χορεύει υπό τον ήχο ενός ντεφιού και να κάνει κάποιες μιμήσεις.

Ο Αρκουδιάρης

(φωτ.ιντερνέτ)

Ο Αρκουδιάρης εμφανίστηκε μια φορά κάποια Κυριακή νομίζω μετά την εκκλησία στον Αγιο Σπυρίδωνα  με την αρκούδα του την οποία ανάγκαζε να κάνει το πρόγραμμά του.
Από όσο θυμάμαι στα πρώτα  υπήρξε μια περιέργεια από τον κόσμο αλλά στην συνέχεια δεν του έδωσαν σημασία ούτε και χρήματα και έφυγε μετά από λίγο αφού έκανε ένα πέρασμα στον κεντρικό δρόμο από το καφενείο του Σταμάτη Δημητροκάλλη(Σταματάκη) μέχρι το καφενείο του Γ.Αρτσάνου(Λιαρμή).

7.Ο κινηματογραφιστής.
Μια και σπανίως δυο φορές το μήνα υπήρχε προβολή κινηματογράφου στο χωριό.Ως κινηματογραφική αίθουσα είχε οριστεί το κατάστημα του Βασίλη Καραμανή (Προκόπη) που ήταν  απέναντι από τον Αη  Σπυρίδωνα.
Λίγες ημέρες πριν την προβολή είχαν αναρτηθεί έξω από το κατάστημα αφίσες του έργου.Το κατάστημα ήταν στενόμακρο και έστρωναν σειρες από καρέκλες.Ο κινηματογράφος ανήκε στην οικογένεια Μαθιάσου και μηχανικός  ήταν ο συγχωρεμένος ο Γιάννης ο Σαντοριναίος ενώ τα έργα που παίζονταν ήταν οι ταινίες του ασπρόμαυρου ελληνικού κινηματογράφου με κύριο θέμα τα δράματα και λιγότερο τις κωμωδίες.Η αίθουσα γέμιζε και αν εξαιρέσει κανείς τις συχνές διακοπές λόγω κοψίματος της κόπιας η αίθουσα πλημμύριζε από τα δάκρυα των  γυναικών και τις θυμηδίες των ανδρών για την ευαισθησία τους .
Μετά από κάποια χρόνια διακόπηκαν οι προβολές και συνεχίστηκαν λίγο αργότερα και για μερικές φορές  στο σχολείο του χωριού από κάποια υπηρεσία του Υπ. Γεωργίας.

8.Ο Ταχυδακτυλουργός.Τον πλανόδιο αυτόν καλλιτέχνη τον είχα ξεχάσει αλλά μου τον θύμισε η Φιλίππα Κυρ.Μαργαρίτη-Πολυκανδριώτη.

Ταχυδακτυλουργός

(φωτ.Ιντερνετ)

Πράγματι για ελάχιστες φορές εμφανίστηκε ταχυδακτυλουργός στο χωριό.Η άφιξή του γινόταν γνωστή από τον ίδιο που γύριζε στο χωριό και διαφήμιζε την παράστασή του.
 Και αυτός ο καλλιτέχνης έδινε την παράστασή του στο ίδιο κατάστημα του Β.Καραμανή.
Το κατάστημα αυτό τελικά ήταν πολυχώρος για κινηματογράφο,ταχυδακτυλούς,χειμερινή αίθουσα για γάμους και πανηγύρια.
Τα κόλπα και τα τεχνάσματα γίνονταν κάτω από συναισθήματα θαυμασμού κυρίως όταν καλούσε κάποιον τολμηρό από το κοινό να τον βοηθήσει.Τότε είχε κυκλοφορήσει ανάμεσα κυρίως στους νέους του χωριού το συμπέρασμα ότι ο ταχυδακτυλουργός αποτυγχάνει όταν κάποιος έχει μαζί του δέρμα φιδιού.Αλήθεια ψέμματα θα σας γελάσω.

                                                                       ΤΕΛΟΣ

Τα επαγγέλματα που έζησα στο Αγερσανί(Μέρος B΄)

                                                                 

Συνέχεια..............

6.Ο Τσαγκάρης

Οι τσαγκάρηδες  του χωριού ήταν αρκετοί   και  κατασκεύαζαν υποδήματα ανδρικά και γυναικεία δυο τύπων,αυτά που ήταν απαραίτητα για τις γεωργικές εργασίες και τα σκολιανά δηλαδή γιορτινά ή καλά όπως τα λέγανε .
Τα ανδρικά καθημερινά ή και γεωργικά παπούτσια ήταν πιο ψηλά για να μην μπαίνουν νερά και λάσπες μέσα,είχαν πέτσινα κορδόνια και ήταν  κατασκευασμένα από χονδρά δέρματα και από κάτω με χονδρό λάστιχο συνήθως ρόδας αυτοκινήτου που ο τσαγκάρης λέπτυνε ελαφρώς με την φαλτσέτα ήταν δε ραμμένα με χονδρό σπάγγο.Σε μερικές περιπτώσεις από κάτω κάρφωναν πέταλα για να μην φθείρονται εύκολα.
Τα καθημερινά γυναικεία παπούτσια ήταν κοντά και ίσια από κάτω και κατασκευάζονταν από τα ίδια υλικά με τα ανδρικά αλλά σε πιο ελαφριά έκδοση και βεβαίως δεν είχαν πέταλα.
Τα σκολιανά ή γιορτινά ή καλά παπούτσια ανδρικά και γυναικεία κατασκευάζονταν από πιο ελαφρά και καλλίτερα επεξεργασμένα δέρματα, τα μεν ανδρικά είχαν ελαφρύ τακούνι  ύψους περίπου δυο πάντων ήταν ραφτά ή και καρφωτά  με ξυλόπροκες ενώ τα γυναικεία είχαν τακούνι ύψους περίπου πέντε πόντων και έφεραν στο επάνω μέρος μια μεταλλική εγκράφα. 

Τσαγκαρειό

(φωτ.ιντερνέτ)

Οι τσαγκάρηδες αυτοί επίσης κατασκεύαζαν και επιδιόρθωναν τις πέτσινες σχολικές τσάντες καθώς επίσης και ότι άλλο ήταν κατασκευασμένο από δέρμα.  

Αναφέρω τους μαστόρους αυτούς με κίνδυνο να έχω ξεχάσει κάποιους.

Ο Δημήτρης Κάβουρας(Πούλιαρης),ο Βασίλης Τολάκης και ο αδελφός του Πέτρος (Πετροκωνσταντήδες),Ο Βασίλης Αρτσάνος(Κοκονιάρης) και ο  Νικόλας Φουντούλης (Νικολάκης),

Το επάγγελμα αυτό είχε πολύ πέραση τότε και πολλά άλλα αγερσανιοτόπουλα μαθήτευαν σε τσαγκάρηδες στη χώρα όπως ήταν οι Τσακωνιάτιδες και ο Σκλαβούνος και στη συνέχεια μετανάστευσαν στην Αθήνα όπου και συνέχισαν όπως π.χ. ο Αποστόλης ο Πρεβόλης,τα αδέλφια Αντώνης και Νίκος Μελισσουργός,ο Γιώργος Κάβουρας(Μπιρίκος)κ.α.

Σήμερα με τα έτοιμα υποδήματα το επάγγελμα έχει σχεδόν εξαφανιστεί από το χωριό και το ασκεί ως επιδιορθωτήριο ένας επαγγελματίας απόγονος αγερσανιωτών μεταναστών της Αθήνας. 

Αρκετοί Αγερσανιώτες άσκησαν το επάγγελμα του τσαγκάρη και στην Αθήνα,όπως ο Γιώργος Κάβουρας(Μπιρίκος),Αντώνης και Νικόλας Μελισσουργός στην Κυψέλη,ο Αποστόλης Ι.Πρεβόλης στο κέντρο της Αθήνας.

7.Ο Κουρέας

Άλλο ένα επάγγελμα που απασχολούσε αρκετούς επαγγελματίες σε όλο το μήκος του χωριού.

Οι κουρείς αυτοί ή μπαρμπέρηδες δεν ασχολούνταν αποκλειστικά με το επάγγελμα αυτό αλλά το κύριο επάγγελμά τους ήταν η γεωργία ή ήταν παντοπώλες.
Κυρίως έκαναν το ανδρικό κούρεμα και ξύρισμα και όχι το γυναικείο.Οι γυναίκες όποτε ήταν ανάγκη για κόψιμο μαλλιών ή για κανένα γάμο πήγαιναν στην χώρα στον Πετρά.

(φωτ.ιντερνέτ)

Ο Ανδρέας και ο Στέλιος Μαργαρίτης (Νταφώτηδες),ο Νικόλας Αρτσάνος (Νικολαράς),ο Βασίλης Καραμανής(Γιατράκος) και ο Στάθης Ρεφενές(Σταθούλης)

Σήμερα το επάγγελμα εξακολουθεί να υπάρχει στο χωριό  από νέους επαγγελματίες και για άνδρες και γυναίκες.

8.Ο Παντοπώλης

Τα χρόνια εκείνα οι αγερσανιώτες προμηθεύονταν τα είδη πρώτης ανάγκης για την σίτιση της οικογένειας ,την καθαριότητα του σπιτιού αλλά και υλικά γεωργικής χρήσης όπως τα σχοινιά από τα παντοπωλεία του χωριού και ελάχιστες φορές αγόραζαν τις προμήθειές τους  από τη χώρα.

Στο χωριό υπήρχαν αρκετά παντοπωλεία που κάλυπταν τις ανάγκες τις  κάθε γειτονιάς.Αλλα παντοπωλεία διέθεταν αρκετά είδη και άλλα μόνο τα απαραίτητα και συνήθως τα είδη διατροφής.
Το ζύγι των προιόντων που τα περισσότερα ήταν χύμα εκτός κονσερβών,κουτιών γαλακτος και τα φακελάκια των μπαχαρικών γίνονταν στο βιζυνέ όπου το κάθε γραμμάριο ή πιο παλιά δράμι είχε την αξία του.

(φωτ.ιντερνέτ)

Οι πληρωμές στον παντοπώλη γίνονταν είτε εις είδος όπως ήταν τα αβγά είτε επί πληρωμή η οποία και αυτή είχε δυο τρόπους. Τον άμεσο με την αγορά του προϊόντος και πληρωμή(η μέθοδος αυτή ήταν μειοψηφούσα) και τον έμμεσο  με το γράψιμο στο (τεφτέρι)δεφτέρι.Στην περίπτωση αυτή η εξόφληση στον παντοπώλη γίνονταν είτε μετά  την καλοκαιρινή παράδοση  της πατάτας στην Ένωση και την εξόφληση των παραγωγών συνήθως τους Φθινοπωρινούς μήνες  ή όταν ο αγρότης πουλούσε στον χασάπη κάποιο μεγάλο ζώο όπως π.χ. βόδι,κατσίκα κ.α.
Τα παντοπωλεία αυτά διέθεταν και  λιχουδιά για τα παιδιά που ήταν οι καραμέλες και ειδικά οι τύπου τσάρλεστον.
Ενα φράγκο 10 καραμέλες,μια δεκάρα η μια.  

Παντοπωλεία στο χωριό είχαν τα αδέλφια Βασίλης και Ευστάθιος Ρεφενές στο πάνω και το κάτω χωριό αντίστοιχα που ήταν και τα μεγαλύτερα,ο Νικόλας Γαλατερός,ο Γιάννης Μαργαρίτης (Μπούνης),ο Γεώργιος Κάβουρας και ο Ανδρέας Ζώρος (Τζογνής).

 Με την άνθιση των σούπερ μάρκετ στην χώρα και την διευκόλυνση που προσέφεραν οι συγκοινωνίες τα παντοπωλεία συρρικνώθηκαν και έκλεισαν αφού  οι χωριανοί ψώνιζαν πλέον τα είδη του σπιτιού από εκεί.Παρόλα αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν λίγα καταστήματα στο χωριό που εξυπηρετούν ενώ δημιουργήθηκαν και νέα καταστήματα  αυτού του είδους στις τουριστικές περιοχές του χωριού.

9. Ο Περιπτεράς
Το χωριό μας διέθετε και περίπτερο με την κλασσική μορφή ξύλινου περιπτέρου χρώματος καφεκόκκινου.
Η θέση του περιπτέρου ήταν αριστερά της πόρτας  της αυλής της εισόδου στην πλατεία του Αγίου Σπυρίδωνα.Ιδιοκτήτες του περιπτέρου ήταν η οικογένεια του Παντελή και της Πετρινόλας Χίου.
Το περίπτερο αυτό δεν υπάρχει σήμερα.

10.Ο Χασάπης

Εκείνα τα χρόνια το κρέας δεν ήταν ανάμεσα στις συχνότερες διατροφικές συνήθειες  των αγερσανιωτών.

Οι περισσότεροι είχαν τα κοτόπουλά ,τα κατσίκια τους και τα χοιρινά τους όπου από εκεί έπαιρναν το κρέας τους για να το καταναλώσουν τις γιορτές και τις Κυριακές.Την υπόλοιπη περίοδο τα ζωντανά τους τα πουλούσαν στον χασάπη για να ενισχύσουν το σε ρευστό χρήμα εισόδημά τους.

Παράλληλα όμως στο χωριό υπήρχαν και τρία  χασάπικα.Του Αντώνη του Λαγογιάννη (Τσουγκράνη) από το Γλινάδο,του Βαγγέλη Παραβατού και του Βασίλη Μαργαρίτη (Φιλιότσου).

Τα εργαλεία του χασάπη

(φωτ.ιντερνέτ)

Τα κρεοπωλεία αυτά ήταν ανοικτά από το  Σάββατο το απόγευμα μέχρι  και την Κυριακή το πρωί μετά την εκκλησία για να μπορέσει το χωριό να προμηθευτεί το κρέας του σε αμνοερίφια,μοσχάρι και χοιρινό.

Σήμερα εξακολουθεί να υπάρχει στο χωριό κρεοπωλείο που εξυπηρετεί όσους δεν επιθυμούν να αγοράσουν το κρέας τους  από τα κρεοπωλεία της χώρας.

11.Ο Φούρναρης

     Το ψωμί της η οικογένεια το έφτιαχνε  στο σπίτι της και το φούρνιζε ομαδικά και με γυναικείες παρέες στους φούρνους της γειτονιάς.

Φούρνισμα

(φωτ.ιντερνέτ)

     Σχεδόν σε κάθε γειτονιά υπήρχε κάποια οικογένεια που είχε φούρνο και τον διέθετε στις γειτόνισσες για να ψήσουν το ψωμί και τα φαγητά τους .Για την αμοιβή της η ιδιοκτήτρια του φούρνου έπαιρνε το λεγόμενο φουρνιάτικο που ήταν συνήθως ένα καρβέλι ψωμί.

     Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 αν δεν κάνω λάθος έγινε ο πρώτος επαγγελματικός φούρνος  στο χωριό από τον Δράγαζη, ένα φούρναρη από το Σαγκρί και λίγα χρόνια αργότερα ο Στέλιος Δημητροκάλλης(Μπεξής) έκανε το δικό του φούρνο στο πάνω χωριό που έκαιγε μαζούτ.

Σήμερα ο μεν  πρώτος φούρνος  λειτουργεί από την οικογένεια του Νικόλαου Δημητροκάλλη ο δε δεύτερος από την παιδιά του Στέλιου Δημητροκάλλη.

   

12.Ο Τυροκόμος

     Ετσι όπως ήταν διαμορφωμένη η αγερσανιώτικη οικιακή οικονομία  αρκετοί στο χωριό είχαν στην κατοχή τους  πρόβατα και γίδια από τα οποία από το γάλα των οποίων  κατασκεύαζαν τυρί και μυζήθρα.

     Στο χωριό λειτουργούσαν μερικές μάντρες(τυροκομέια) όπου οι χωριανοί κατόπιν συμφωνίας με τον τυροκόμο που είχε και την μάντρα,παρέδιδαν το γάλα τους και έπαιρναν την ποσότητα του τυριού ή της μυζήθρας που είχε συμφωνηθεί.

Τα εργαλεία του τυροκόμου

(φωτ.ιντερνέτ)

   Εγώ θυμάμαι  αρκετά καλά και λίγο πριν κλείσουν την μάντρα-τυροκομείο του θείου της μάνας μου του Σταμάτη του Καπρή στην περιοχή του Αη Παντελεήμονα-Καψανά και του θείου του πατέρα μου Γιώργη Μεντζουβή (Σορώκου) στον αγροτικό οικισμό Μαστοράκης  που τυροκομούσε ο γαμπρός του Βασίλης Πολυκανδριώτης(Εργης).

    Σήμερα δεν υπάρχουν πλέον τέτοιες μάντρες  (τυροκομεία) στην περιοχή του χωριού.Η κτηνοτροφία που έχει πια αναπτυχθεί πολύ στο νησί έχει περάσει σε επαγγελματικά επίπεδα και το γάλα παραδίδεται στην Ένωση Συνεταιρισμών.

13.Ο Εμπορος υφασμάτων

Στο χωριό κατέφθαναν έμποροι υφασμάτων από την χώρα με φορτωμένα τα μουλάρια τους υφάσματα.     

Εκτός όμως από τους πλανόδιους, στο χωριό υπήρχε και κατάστημα υφασμάτων, ειδών ρουχισμού και ειδών προικός όπως έλεγαν.

      Στο μεγάλο γιοφύρι οι αδελφοί Γιώργος και Βαγγέλης Γαλατερός είχαν στήσει το δικό τους κατάστημα  το οποίο το έκλεισαν αργότερα για αυτό της χώρας και έτσι στο χωριό εγκαταστάθηκε ο Μερτινός.

      Σήμερα στο χωριό δεν υπάρχει παρόμοιο κατάστημα

     

14.Η Μοδίστρα

      Τα έτοιμα ενδύματα εκείνη της αποχή ήταν σχεδόν ανύπαρκτα.Κάθε γυναίκα έπρεπε να πάει στη χώρα ή στο χωριό που λειτουργούσαν καταστήματα υφασμάτων για να προμηθευτεί τα μέτρα υφάσματος που χρειάζονταν είτε για φορέματα είτε για εσώρουχα είτε για σεντόνια κ.λ.π. και στη συνέχεια να πάει στη μοδίστρα της.

      Στο χωριό υπήρχαν αρκετά κορίτσια που είχαν δικό τους μοδιστράδικο και πολλά άλλα νεαρά κορίτσια που μαθήτευαν κοντά τους αλλά άλλες υποχρεώσεις  τις ανάγκασαν να ασχοληθούν με τις ανάγκες της οικογένειας όπως π.χ. η πρώτη εξαδέλφη της μητέρας μου Νικολέτα Καπρή που όπως με ενημέρωσε η κόρη της Φωτεινή μαθήτευσε κοντά στην Κατίνα Μαργαρίτη(πιτσιρίκενα) αλλά λόγω γάμου και υποχρεώσεων στα χωράφια ασχολήθηκε μόνο με τα ρούχα της οικογένειας.  

Ραπτομηχανή

(φωτ.ιντερνέτ)

 Οι μοδίστρες αυτές έραβαν γυναικεία και παιδικά ενδύματα, εσώρουχα, κουρτίνες,ανδρικά υποκάμισα  μέχρι και νυφικά,πάνινες τσάντες για το σχολείο καθώς  επιδιόρθωναν και αυτά που είχαν πρόβλημα.

 Θυμάμαι να ακούω γυναίκες στο δρόμο να λέει η μία στην άλλη «πάω για μπρόβα (πρόβα).

Οι μοδίστρες αυτές έραβαν και επιδιόρθωναν επίσης  και τις στολές των λίγων  βρακάδων που είχαν απομείνει στο χωριό.

Θα αναφέρω όσες μοδίστρες θυμάμαι,κυρίως όμως τις παλιότερες.Την Φωτεινή Καραμανή (Κατσιμίδη),την Κατίνα Καραμανή Μαχτά) και Κατίνα Μαργαρίτη(Πιτσιρίκου).

   Τα έτοιμα ρούχα στέρησαν την δυνατότητα στο επάγγελμα να εξακολουθεί να διατηρεί την ζωντάνια του.Παρόλα αυτά  εξακολουθεί να υπάρχει στο χωριό.

Συνεχίζεται.................... 

Τα επαγγέλματα που έζησα στο Αγερσανί(Μέρος Α΄)

Με το πέρασμα των χρόνων, καθώς ο τρόπος ζωής , οι ανάγκες των ανθρώπων και ο τρόπος παραγωγής πολλών προϊόντων αλλάζουν, πολλά επαγγέλματα εξαφανίζονται ή αντικαθιστούνται από άλλα που έχουν να κάνουν με το σύγχρονο τρόπο ζωής.

Το ίδιο προφανώς συνέβη και στην περίπτωση του χωριού μας.

Η καταγραφή των επαγγελμάτων που έζησα  στο χωριό μας είτε από αγερσανιώτες επαγγελματίες και μαστόρους ,είτε από άλλους ναξιώτες είτε ακόμη και από ξενομερίτες ξεκινά από την δεκαετία του 1950  ακριβώς για να έχει βιωματικό χαρακτήρα και να δικαιολογεί τον τίτλο της εργασίας.

Είναι βέβαιο ότι υπήρξαν και άλλα επαγγέλματα στα παλιότερα χρόνια  όπως π.χ. το σωματείο των αγερσανιωτών αγωγιατών που μετέφεραν αλάτι από την Αλυκή στη χώρα.

Θα ξεκινήσω από τα επαγγέλματα που ασκήθηκαν από  αγερσανιώτες επαγγελματίες και μαστόρους με καταγραφή σε τυχαία σειρά.

Επίσης σε κάθε επάγγελμα θα προσθέτω και τα  ονόματα  ανθρώπων που θυμάμαι ότι ασκούσαν τα επαγγέλματα αυτά.

Ενδεχομένως να έχω ξεχάσει κάποια ονόματα. Ας με συγχωρήσουν οι απόγονοί τος και αν το επιθυμούν ας με ενημερώσουν για δικούς τους ανθρώπους για να δημοσιεύσω  μια επικαιροποιημένη έκδοση.

1.Ο Ψαράς

Το χωριό μας λόγω του ότι είναι παραλιακό διέθετε των εποχή εκείνη τον δικό του αλιευτικό στόλο αποτελούμενο  από μικρά καΐκια  και ψαρόβαρκες.

Αρκετοί συγχωριανοί μας είχαν τα δικά τους εργαλεία σκάφη και δίχτυα ενώ μερικοί άλλοι εργάζονταν εποχιακά στα εργαλεία αυτά για το μερδικό(μερτικό)της οικογένειας.

Παλιός τρόπος ψαρέματος με πλήρωμα
(φωτ.ιντερνέτ)

Ενδεικτικά αναφέρω τους Παντελή Μαργαρίτη (Τρατάρη),τον Γιώργη τον Σέργη,τον γέρο Νικόλα Βουδιά και τους γιούς του Βασίλη και Δημήτρη,τον Χαράλαμπο τον Κατερίνη (Κανίσκη) και τον αδελφό του Μήτσο  τον Στέλιο Μπιλά τον Μιχάλη Μαργαρίτη (Τζέη).

Στο λοφίσκο του Αγίου Νικολάου η πολιτεία είχε παραχωρήσει έδαφος προκειμένου να χτιστούν μικρά σπιτάκια  για να στεγάζουν οι ψαράδες τα δίχτυα και τα εργαλεία τους.

                                                              Φωτ.Ι.Μελισσουργός

Οι ψαράδες που είχαν σπιτάκια και διέμεναν ταυτόχρονα το περισσότερο χρονικό διάστημα  εκεί ήσαν: Γιώργης Σέργης,Παντελής Μαργαρίτης (Τρατάρης), Χαράλαμπος Κατερίνης (Κανίσκης),Δημήτρης Κατερίνης (Μουμούης), η οικογένεια του Νικόλα Βουδιά με τα παιδιά του Βασίλη και Δημήτρη και ο Μιχάλης Καλογείτονας (Λοστρόμος).

Τα σπιτάκια αυτά έδιναν ζωή εκείνα τα χρόνια ζωή στην έρημη περιοχή.Παρέμειναν ακέραια για αρκετά χρόνια αλλά μετά την εγκατάλειψή τους τα περισσότερα γκρεμίστηκαν και σήμερα παραμένουν ελάχιστα ολόλευκα και δεμένα πια με το τοπίο.

Τα αλιεύματα αποτελούνταν από  μικρά είδη ψαριών π.χ. γόπα,μαρίδα,μικρά βραστόψαρα έως και μεγαλύτερα είδη γαλέοι,σαλάχια,χταπόδια,λιθρίνια μεγάλα βραστόψαρα κ.λπ.

 Οι ψαράδες μας με φορτωμένα  ψάρια στα καφάσια, με τα γαιδούρια τους  και την απαραίτητη παλάντζα γύριζαν τα λιβαδοχώρια για να πουλήσουν τα ψάρια τους.

Τα ψάρια μεταφέρονταν στο σπίτι της νοικοκυράς μέσω ενός αθανατόφυλλου και στην καλύτερη περίπτωση μέσω παλιάς εφημερίδας ενώ σε μερικές περιπτώσεις η νοικοκυρά πήγαινε στον ψαρά με ένα βαθύ αλουμινένιο πιάτο ή με ένα πλεκτό καλάθι. 

Στην αγορά των χωριών πρώτη ζήτηση είχαν τα μικρά ψάρια λόγω της χαμηλότερης τιμής πώλησης  ενώ τα ακριβότερα ψάρια προωθούνταν στην αγορά της χώρας όπου η οικονομική δυνατότητα των κατοίκων ήταν σαφώς ανώτερη ή και στην αγορά της Αθήνας.

Ένα  αλίευμα που ήταν αγαπητό στα χωριά μας ήταν οι ξερές γούπες (γόπες).

Οι γόπες που περίσσευαν απλώνονταν  από τους ψαράδες μας στα βράχια του Αη Νικόλα και με την βοήθεια του ήλιου ξεραίνονταν(αφυδατώνονταν).Στη συνέχεια τοποθετούνταν σε τσουβάλια τρίχινα και πουλιόνταν στα χωριά.

Αγαπημένο στέκι των ψαράδων για να πουλήσουν την ξερή γόπα ήταν η είσοδος του κάτω χωριού και συγκεκριμένα το νιό πηάδι (πηγάδι) δίπλα από το καφενείο του Γιώργη Αρτσάνου (Λιαρμή) και το πεζούλι έξω από το καφενείο του Σταμάτη Δημητροκάλλη (Σταματάκη).

Η ξερή γόπα,μαζί με το λιαστό και ξερό χταπόδι που επίσης έφτιαχναν  ήταν απαραίτητοι μεζέδες  στο κρασί και στην στροφιλιά, για μας δε τα παιδιά μια λιχουδιά,γιατί πριν τα φάμε τα πιπιλίζαμε αρμέγοντας την αλμύρα τους.

Το επάγγελμα του ψαρά ασκείται σήμερα είτε από  απογόνους των παλιών ψαράδων είτε και από νεότερους.

2.Ο Σιδεράς-σιδηρουργός

Το χωριό μας ως κατά βάση αγροτικό χωριό χρησιμοποιούσε όλα τα εργαλεία της εποχής, που ήταν χειροκίνητα αγροτικά εργαλεία .

Από τα εργαλεία αυτά άλλα κατασκευάζονταν ολοκληρωτικά από τους αγερσανιώτες μαστόρους και άλλα  πουλιόνταν έτοιμα αλλά πάντως και αυτά του εμπορίου συντηρούνταν από τους μαστόρους αυτούς.

Οι σιδεράδες που εγώ θυμάμαι ήταν στο πάνω χωριό ο Χαράλαμπος Μαργαρίτης (Κόμπος) και στο κάτω χωριό,ο παλιότερος,στον κουλούριδο ο Μιχάλης Καραμπάτσης ( Χασίκλας) και ο γιός του Νίκος, ο αργότερα και επι σειρά ετών Πρόεδρος της Κοινότητας ,ο Γιάννης Κάβουρας (Γιάνναρος) και ο Μιχάλης Ρεφενές (Μπάφος).

Οι μαστόροι λοιπόν αυτοί είτε κατασκεύαζαν εξ αρχής  εργαλεία όπως σύνεργα, τσάπες,τύμπανα και κουβάδες για τις μαγκανομηχανές,είτε συντηρούσαν τα εργαλεία που κατασκεύαζε η ελληνική βιομηχανία και βιοτεχνία όπως δρεπάνια,τσάπες,κασμάδες κ.λ.π.

Οι τεχνίτες αυτοί πετάλωναν και τα μουλάρια του χωριού.

Μαγκανομηχανή
(φωτ.Ι.Μελισσουργός)

Οι σιδηρουργοί πέραν των γεωργικών εργαλείων κατασκεύαζαν και συντηρούσαν είδη οικιακής χρήσης όπως φανάρια για τα τρόφιμα,αρμεούς για το γάλα, βρύσες, κουβάδες,κλειδαριές,κοντομήρια(μακριά σιδερένια βέργα για να ασφαλίζει από τα μέσα το κάτω μέρος δίφυλλης πόρτας),μάνταλα σπιτιών,μαγκάλια για θέρμανση,σιδερένιες πόρτες και παράθυρα.

Μερικοί από τους σιδηρουργούς  εξασκούσαν και το επάγγελμα του υδραυλικού.

Δεν ήταν λίγα τα απογεύματα που μικρός την κοπάναγα από το σπίτι  και πήγαινα στον κουλούριδο για να γυρίσω το φυσερό (φούσκα)   στο καμίνι του κυρ Μιχάλη του Καραμπάτση.

Το σιδηρουργείο του Μιχάλη Καραμπάτση
(φωτ.Ι.Μελισσουργός)

Σήμερα το επάγγελμα συντηρεί,αρκετά διαφοροποιημένο και προσαρμοσμένο στις νέες απαιτήσεις ο Μιχάλης Καραμπάτσης,γιος του Νίκου, με τα παιδιά του.

3.Ο Μηχανικός

    Δειλά δειλά κάνουν την εμφάνισή τους στο χωριό μέσα της δεκαετίας του 1960 και τα μηχανοκίνητα εργαλεία όπως πετρελαιομηχανές, βενζιμομηχανές,τρακτέρ καθώς και οι  πετρελαιοκινητήρες των καικιών.

     Εκεί επεμβαίνει για την συντήρησή τους ο Βασίλης Ναυπλιώτης(Τσελέπης) ο οποίος διατηρεί το συνεργείο του στην χώρα και αργότερα στην περιοχή Λουτσιά,  ο Νικόλας Γαλανός και ο Βασίλης Καραμπάτσης που είχε το συνεργείο του στην χώρα στην περιοχή του νεκροταφείου,δίπλα στο ξυλουργείο των αδελφών Καπρή.

Πετρελαιομηχανή
(φωτ.Ι.Μελισσουργός)

 

4.Ο Ξυλουργός

Τα παράθυρα και οι πόρτες των σπιτιών ήταν μόνο ξύλινα όπως επίσης και τα λιγοστά  έπιπλά του.

Οι ξυλουργοί της εποχής συμμετείχαν και στις ξύλινες υποδομές με  την κατασκευή τραβών και δοκαριών στήριξης του σπιτιού και της ταράτσας.

Ακόμη ξύλινα ήταν και αλλά οικιακά σκεύη και εργαλεία όπως κοπανίδες για το πλύσιμο,σκάφες για το ζύμωμα κ.α.

Το χωριό διέθετε τους δικούς του μαστόρους που είτε είχαν τα εργαστήριά τους στο χωριό είτε στη χώρα.

Ο Βασίλης και ο Δημήτρης Καπρής (Καπριδάκια),ο Βλάσσης Καραμανής,ο Γιάννης Καρεγλάς(Γιανναρές),ο Νικόλας Μαργαρίτης(Τζέης) κ.α.

Το επάγγελμα αυτό, γνώριζε τα χρόνια εκείνα και στη συνέχεια με την ανάπτυξη του τουρισμού άνθηση και έτσι πολλά αγερσανιωτόπουλα μαθήτευαν γύρω από τους μαστόρους αυτούς ανοίγοντας αργότερα τα δικά τους εργαστήρια.

Σήμερα αρκετοί αγερσανιώτες ασκούν το επάγγελμα και έχουν τα σύγχρονα εργαστήριά τους στις περιοχές του χωριού μας.

Παλιό ξύλινο παράθυρο με γρύλιες
(φωτ.Ι.Μελισσουργός)

5.Ο Εμπορος

Μερικοί αγερσανιώτες ασχολήθηκαν με το επάγγελμα του εμπόρου αγροτικών προιόντων.

Τα καταστήματα-αποθήκες βρίσκονταν στην χώρα στο δρόμο του νεκροταφείου με κατεύθυνση στην Παπαβασιλείου.

Οι έμποροι αυτοί ¨έκαναν¨ (αγόραζαν δηλαδή από τους αγρότες) και μεταπουλούσαν στη συνέχεια πατάτες,κρεμμύδια,κριθάρι,καρπούζια κ.α. Επίσης πουλούσαν σε αυτούς ζωοτροφές.

Οι λιβαδίτες παραγωγοί φόρτωναν την πραμάτεια τους στα γαιδούρια και τα μουλάρια και την παρέδιδαν στους εμπόρους αυτούς οι οποίοι αφού την ζύγιζαν στην πλάστιγα την κοστολογούσαν και ή τους πλήρωναν σε χρήμα ή αντιστάθμιζαν σε ζωοτροφές.

Εγώ θυμάμαι ως τέτοιους εμπόρους τον Κώστα Μαργαρίτη(Τζέη),τον Ανδρέα Μαργαρίτη (Μπίτουλα),τον Δημήτρη Μαργαρίτη(Νικοβάκη) και τον Μιχάλη Μαργαρίτη(Χάλη).

Πραγματική φωτογραφία από τον τόπο που αναφέρεται με Αγερσανιώτες
(φωτ.ιντερνέτ)

   

5.Ο Μυλωνάς

Σταρένιο αλεύρι
(φωτ.ιντερνετ)

    Στο χωριό εκείνα τα χρόνια ένα μέρος  από το  αλεύρι που χρησιμοποιούσαν για το ψωμί ήταν συνήθως από στάρι ή  και κριθάρι τοπικής παραγωγής.

   Μεγαλύτερης όμως επεξεργασίας ήταν το κριθάρι που το χρησιμοποιούσαν συνήθως για ζωοτροφή των πουλερικών,των αγελάδων και των κατσικοπροβάτων.

   Δεν θα αναφερθώ στους ανεμόμυλους που υπήρχαν στους γύρω λόφους και ήταν Γλιναδιωτών και Τριποδιωτών για δεν τους έζησα από κοντά. Ειχαν διακόψει πρόσφατα γύρω στα μέσα  της δεκαετίας του 1950 την λειτουργία τους.

    Θυμάμαι  όμως τον πετρελαιοκίνητο μύλο που διατηρούσε λίγο έξω από το χωριό στην περιοχή του Αη Γιάννη ο κυρ Μιχάλης Ρεφενές(Μπάφος),όπου άλεθε με αμοιβή κριθάρι και σιτάρι.

  Το επάγγελμα αυτό δεν υπάρχει σήμερα στο χωριό μας .

Συνεχίζεται.........................