΄Ελληνες και τοπωνύμια Ελληνικά,Έλληνας στη Νάξο.

 

Ι.Θ. ΚΑΚΡΙΔΗ

ΟΙ

ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

ΣΤΗ

  ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ  ΛΑΙΚΗ     ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Μέρος Προλόγου

"Ο νεοελ­ληνικός λαός, στα χρόνια πού έβγαινε από τη σκλαβιά, τι γνώ­ριζε και τι πίστευε για τούς αρχαίους 'Έλληνες, πριν ακόμα το σχολείο τον εφοδιάσει με μερικές—όσο πρόχειρες και ακατάστατες— ιστορικές γνώσεις για τον πολιτισμό των προγόνων του; Το ήξερε πώς οι παλιοί, ακόμα πριν από του Χριστού τα χρόνια, είχαν πλάσει πάνω στα ίδια αυτά χώματα έναν πολι­τισμό μεγάλο, πού στάθηκε το πρότυπο τού ευρωπαϊκού; Και πώς φανταζόταν το παρουσιαστικό τους και τη ζωή τους;"

Μαρτυρίες

Νάξος: Τον παλιό καιρό, τω καιρώ εκείνω πού λέει και το Ευαγγέλιο, οι άθρώπ΄ ητον’ αψηλοί και μεγαλοκαμωμένοι. Ητονε δα μαθές σα τζί παλαιοί ΄Ελληνες, πό στήνασι μοναχοί ντονε χωρίς σύνεργα ολόκληρα βουνά και τα πααίνασιν οπο θέλασι. Τέθοια παλικάρια εστήσασιν και τσι κολόνες τση Πορτάρας της Αξάς, εχτίσασι τον πύργο του Χειμάρρου, πού ’τόνε δέκα βολές πκι αψηλός από ό,τι είναι τώρα, κι εκάμασιν και τον ’Απόλλωνα.

 Τοπωνύμια 

'Οπουδήποτε σήμερα στην Ελλάδα βρίσκονται ερείπια από παλιά ελληνικά χτίρια οι κάτοικοι γύρω τα λένε το Ελληνικό (Ληνικό, Λενικό) ή τα Ελληνικά (Ληνικά, Λενικά),Έλληνικό Λιβάδι, Ελληνική Καμά­ρα, Ελληνική ΄Οχτα, Ελληνικά Χωράφια, ΄Ελληνικά Σταβλιά, Έλληνόχτιστα, Έλληνόμαντρα Ελληνικό(β)ουνος, Ελληνικότοιχοι, Ληνοτόπι, Ληνότοιχος, Ληνόπυργος, Ελληνάδες, Ελληνικούλι κ.α.

 

      ¨Ελληνικό,Ελληνικά¨ στο Αγερσανί

   Σε πίνακα απογραφής του 1972 αναφέρονται οι ακόλουθοι συνοι­κισμοί και οικισμοί του Αγερσανιού: «'Ανω Αγερσανί: Ακακία, Α­λωνάκι, Ποταμός. Κάτω Αγερσανί: Κούλουρις. Πέρα χωριό. Στελίδα, Αγ. Αρσένιος, Αγ. Άννα,Μαστοράκης». Υπάρχουν ακόμα στο χωριό αρκετά τοπωνύμια και περιοχές όπως: Κάπαρες, Ελληνικό, Τζιγκούρα, Βα­γιά, Κολοκύθια, Κοκκάληδες, του Κορδόλαιμου, του Μαρωνίτη, Αη Προκόπης, Αγ. Άννα, στα Ύρια και άλλα.

Τα Ελληνικά 

     Τα κυκλώπεια τείχη του Αγερσανιού.Στο νότιο μέρος του χωριού,υψώνεται  ένας λόφος,πιθανόν αρχαίο φρούριο,με ερείπια τειχών από τεράστιες μαρμάρινες πέτρες,ανάλογες με εκείνες της Αγία Ειρήνης στο Γαλανάδο και του Κοκκαλιάρη στις Αμμοδάρες.

   Η παράδοση του χωριού αναφέρει επίσης ,πως στα ελληνικά δόθηκε μεγάλη μάχη με τους πειρατές όπου κέρδισαν οι΄Ελληνες και από τότε και ο λόφος ονομάστηκε Ελληνικό.

¨Ελληνας¨ στις Μέλανες.

       Στην περιοχή τού χωριού Μελάνες μια τοποθεσία ονο­μάστηκε 'Έλληνας από έναν μεγάλο αρχαϊκό          κούρο πού βρί­σκεται στο εκεί λατομείο.

 

Σημ.:

• Το βιβλίο είναι έκδοση του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας και τυπώθηκε το 1997.
• Στοιχεία για τα Ελληνικά στο Αγερσανί πάρθηκαν από το βιβλίο ¨ΑΓΕΡΣΑΝΙ ΝΑΞΟΥ(1987) που ήταν έκδοση του Συλλόγου Αγίου Αρσενίου Νάξου